Các ngân hàng trung ương sốt sắng với tiền kỹ thuật số

Sẵn sàng số hóa các đồng tiền truyền thống

Theo cuộc khảo sát gần đây của Ngân hàng Thanh toán quốc tế (BIS), 20% trong số 66 ngân hàng trung ương (đại diện cho 90% GDP toàn cầu) được thăm dò cho biết họ có thể phát hành tiền kỹ thuật số trong vòng 6 năm tới. Con số này tăng so với mức chỉ 10% trong cuộc khảo sát của BIS cách đây một năm. Tỷ lệ các ngân hàng trung ương có ý định phát hành tiền kỹ thuật số trong vòng 3 năm tới cũng tăng gấp đôi lên mức 10%. Các ngân hàng trung ương này thuộc các nước có tổng dân số bằng 20% dân số toàn cầu.

Trong khi đó, có đến 80% trong số các ngân hàng trung ương tham gia khảo sát cho biết họ sẽ nghiên cứu công nghệ đằng sau tiền ảo, tăng so với mức 70% trong cuộc khảo sát cách đây một năm. Các con số trên cho thấy thái độ ngày càng cởi mở của các ngân hàng trung ương đối với tiền ảo.

Nhưng cần lưu ý rằng tiền kỹ thuật số của ngân hàng trung ương (CBCD) rất khác so với các đồng tiền ảo trên thị trường hiện nay như Bitcoin. CBDC chỉ là tiền tệ “truyền thống” của một quốc gia nhưng được phát triển dưới hình thức số hóa và nằm dưới sự kiểm soát của ngân hàng trung ương tại quốc gia đó. Các đồng tiền ảo như Bitcoin được tạo ra bằng các thuật toán phức tạp và không bị kiểm soát tập trung.

Cuộc khảo sát của BIS cũng cho thấy các ngân hàng trung ương chỉ muốn sử dụng tiền kỹ thuật số như là một phương tiện thanh toán trong phạm vi hẹp, chứ không nhằm thay thế các đồng tiền pháp định truyền thống.

Giáo sư tài chính Darrell Duffie ở Đại học Stanford (Mỹ) nhận định nhiều ngân hàng trung ương ngại phát hành tiền kỹ thuật số vì vẫn còn nhiều dấu hỏi về cách giảm sát các giao dịch để ngăn ngừa gian lận cũng như liệu những đồng tiền đó được tính lãi suất hay không.

Tuy nhiên, các ngân hàng trung ương nhận thấy công nghệ tiền ảo quá quan trọng, đặc biệt là giúp xử lý các giao dịch nhanh chóng, do vậy, việc số hóa đồng euro, đô la Mỹ hay đồng bảng Anh có thể sẽ diễn ra trong vài năm tới.

Hôm 21-1, 5 ngân hàng trung ương ở các nước Anh, Canada, Thụy Điển, Thụy Sĩ, Nhật Bản cùng Ngân hàng trung ương châu Âu (ECB) thông báo sẽ hợp tác với BIS để thành lập nhóm nghiên cứu khả năng phát hành tiền kỹ thuật số ở đất nước của họ.

Ông Benoit Coeure, cựu lãnh đạo ECB và hiện nay là người đứng đầu trung tâm sáng tạo của BIS, tin rằng tiền kỹ thuật số được sự hậu thuận của các cơ quan quản lý nhà nước sẽ trở thành một phần của thị trường thanh toán trong tương lai.

Các ngân hàng trung ương đã cởi mở hơn

Thái độ bảo thủ, e dè của các ngân hàng trung ương đối với công nghệ số hóa dường như đã thay đổi trong thời gian gần đây khi Facebook chuẩn bị ra mắt tiền ảo Libra vào cuối năm nay. Họ có lý do để lo ngại tiền ảo tư nhân Libra, với lợi thế 2,5 tỉ người dùng của Facebook, có thể lấn át quyền lực của họ và làm suy giảm sự kiểm soát của họ đối với chính sách tiền tệ.