Bitcoin từng là một tài sản không tương quan, nhưng điều đó không còn đúng nữa. Vàng và chứng khoán có thể gợi ý gì về thị trường tiền điện tử?
Trước đây, trong phần lớn thời gian tồn tại của Bitcoin, nó chỉ là một thứ có giá trị đối với các nhóm nhỏ. Hiện tại, nhận thức và nhu cầu đang tăng lên nhanh chóng theo từng ngày. Vì vậy, điều này có ý nghĩa gì đối với tình trạng tài sản không tương quan của Bitcoin?
Bitcoin là tài sản không tương quan không chỉ là phỏng đoán mà những con số đã chứng minh điều đó. Theo dữ liệu do VanEck tổng hợp vào đầu năm 2021, hầu như không có mô hình rõ ràng nào giữa chuyển động của Bitcoin và các thị trường khác, bao gồm S&P 500, trái phiếu, vàng, bất động sản,… trong giai đoạn 2013-2019.
Nhưng như biểu đồ dưới đây cho thấy, đã có sự thay đổi rõ ràng trong mô hình tương quan giữa các loại tài sản khác nhau kể từ năm 2020, đáng chú ý nhất là thị trường chứng khoán và vàng.
Tương quan giữa các loại tài sản | Nguồn: VanEck
Hơn nữa, theo dữ liệu do ngân hàng Singapore DBS tổng hợp, mối tương quan của Bitcoin với thị trường chứng khoán tiếp tục tăng trong suốt năm 2021.
Cần lưu ý rằng mối tương quan ngày càng tăng của Bitcoin với cả chứng khoán và vàng không phải là điều bất thường. Các thị trường này thường được coi là có mối quan hệ tỷ lệ nghịch do vàng là một công cụ phòng ngừa rủi ro trong thời kỳ thị trường chứng khoán biến động. Tuy nhiên, sự xáo trộn thị trường do các yếu tố kinh tế vĩ mô gây ra gần đây đã thúc đẩy cả chứng khoán và vàng đều nằm trong thị trường tăng giá trong hầu hết năm 2020 và 2021.
Tương quan giữa chứng khoán, vàng và bạc | Nguồn: Longtermtrends
Mô hình này giải thích cách BTC thể hiện mối tương quan với cả hai tài sản. Tuy nhiên, câu chuyện cho rằng Bitcoin có thể có mối tương quan chặt chẽ nhất với vàng dường như đang ngày càng lung lay.
Lý thuyết này chỉ dựa trên khái niệm các nhà đầu tư coi BTC là kho lưu trữ giá trị trong trường hợp thị trường suy thoái rộng hơn, khiến nó có cùng trạng thái “trú ẩn an toàn” như vàng. Tuy nhiên, trong phần lớn thời gian tồn tại của Bitcoin, nó hoạt động trong thời kỳ kinh tế thịnh vượng, ít nhất là ở các nền kinh tế tiên tiến hơn, vì vậy lý thuyết này chưa bao giờ được thử nghiệm.
Không phải vàng kỹ thuật số?
Nhà phân tích Oliver Renick của TD Ameritrade đã lập luận rằng BTC có liên quan nhiều đến các sự kiện kinh tế vĩ mô hơn vàng. Trưởng bộ phận nghiên cứu hàng hóa của Goldman Sachs gần đây đã lên tiếng khẳng định Bitcoin giống như “đồng kỹ thuật số” hơn là vàng kỹ thuật số. Quan điểm của ông là Bitcoin hoạt động giống đồng hơn với tư cách là tài sản “chấp nhận rủi ro”, trong khi vàng đóng vai trò như một biện pháp “phòng ngừa rủi ro”.
Brandon Dallmann, giám đốc marketing của nhà điều hành hệ sinh thái sàn giao dịch Unizen, cho rằng Bitcoin không phải là một tài sản giống như vàng.
“Tình hình biến động hiện tại của Bitcoin thực sự ngăn cản nó trở thành kho lưu trữ giá trị ổn định. Ngoài ra, giá vàng có xu hướng tăng khi các tài sản khác giảm giá và Bitcoin không cho thấy xu hướng tăng ổn định như vậy”.
Tuy nhiên, việc Bitcoin có các đặc tính giống như vàng chưa hẳn là tốt đối với những người tìm kiếm biến động vì tiềm năng giao dịch của nó chắc chắn sẽ giảm.
Gần đây, nhu cầu thị trường xuất hiện cho thấy mối tương quan nghịch giữa Bitcoin và vàng. Đợt bán tháo trong tháng 5 trên thị trường tiền điện tử có thể đã thúc đẩy các nhà đầu tư chuyển sang mua kim loại quý này.
Mối tương quan của Bitcoin với thị trường chứng khoán dường như đang có một bước ngoặt khác. Các sự kiện trong hơn 18 tháng qua đã tạo thêm uy tín cho lập luận rằng Bitcoin có mối tương quan với thị trường chứng khoán; và trái phiếu có thể ngày càng trở nên mạnh mẽ hơn. Vào tháng 3/2020, khi thị trường chứng khoán bắt đầu giảm trong bối cảnh bất ổn do COVID-19, sự kiện Thứ Năm Đen Tối đã nhanh chóng diễn ra sau đó, đẩy thị trường crypto lao dốc thảm hại.
Gần đây hơn, hành động giá biến động của Bitcoin có thể liên quan đến sự không chắc chắn của nhà đầu tư về cổ phiếu công nghệ. Barry Silbert cũng đã tweet thị trường tiền điện tử có tương quan với chứng khoán.
Điều gì đang ràng buộc BTC với giá chứng khoán?
Có một số yếu tố giải thích tại sao Bitcoin dường như ngày càng gắn chặt với thị trường chứng khoán. Thứ nhất, phong trào chứng khoán meme bắt đầu với GameStop vào tháng 2 và gần đây xuất hiện trở lại xung quanh chứng khoán AMC, làm dấy lên làn sóng trong thế giới giao dịch chứng khoán. Sự xuất hiện của thế hệ mới bao gồm các nhà đầu tư hiểu biết về kỹ thuật số, thu hẹp khoảng cách giữa tiền điện tử và chứng khoán có thể giải thích tại sao có mối tương quan giữa hai tài sản ngày càng tăng.
Tuy nhiên, một yếu tố quan trọng khác là dòng tiền của các tổ chức đổ vào tiền điện tử. Trong khi lập luận “không tương quan” được duy trì lúc tiền điện tử bị các nhà đầu tư bán lẻ thống trị thì nó ngày càng không còn như vậy nữa. Về mặt logic, nếu đến một điểm mà cả hai thị trường đều bao gồm những người tham gia giống nhau, thì mối tương quan là điều không thể tránh khỏi.
Bên cạnh đó, đi sâu vào dữ liệu tương quan của các chỉ số hoặc thậm chí chứng khoán của từng công ty sẽ cho chúng ta cái nhìn chi tiết hơn. Trong khi tương quan của Bitcoin với chỉ số S&P 500 và Nasdaq tương đối thấp ở mức 0,2, các công ty đầu tư vào Bitcoin cho thấy mối tương quan cao hơn nhiều, với Tesla khoảng 0,55, MicroStrategy trên 0,7 và Bitcoin Trust của Grayscale trên 0,8.
Nếu xu hướng tổ chức tiếp tục, có vẻ hợp lý khi mối tương quan của Bitcoin với thị trường chứng khoán sẽ tiếp tục tăng lên miễn là các công ty muốn giữ BTC trên bảng cân đối kế toán của họ. Tuy nhiên, Igneus Terrenus, trưởng bộ phận truyền thông của Bybit Exchange, tin rằng sẽ mất nhiều thời gian trước khi điều đó xảy ra. Anh chia sẻ:
“Mọi thứ rất có thể sẽ thay đổi trong dài hạn khi mức độ chấp nhận của tổ chức thực sự mạnh mẽ hơn và hơn 40.000 công ty niêm yết công khai bắt đầu đưa BTC vào bảng cân đối kế toán của họ. Nhưng hiện tại, hầu hết các nhà đầu tư tổ chức đang sử dụng Bitcoin như một công cụ đa dạng hóa danh mục đầu tư của họ. Chúng tôi vẫn chưa thấy bất kỳ dấu hiệu hội tụ lớn nào trong biến động giá cả”.
Mối quan hệ hai chiều
Tương quan không phải là nhân quả và quan hệ của Bitcoin với thị trường chứng khoán không phải là một chiều. Trong khi các sự kiện trên thị trường chứng khoán có thể gây ra biến động cho thị trường BTC, thì điều ngược lại cũng có thể đúng? Có vẻ như vậy, đặc biệt là khi sự quan tâm của các tổ chức đối với BTC vẫn tiếp tục. Tiền điện tử hàng đầu sẽ trở nên dễ tiếp xúc với các yếu tố kinh tế vĩ mô hơn so với thời kỳ tập trung vào công nghệ của nó.
Tuy nhiên, Bitcoin có lực lượng thị trường riêng và cuối cùng có thể ảnh hưởng đến thị trường chứng khoán toàn cầu nếu giá trị của bảng cân đối kế toán công ty biến động. Ví dụ, các sự kiện halving Bitcoin có mối liên hệ hấp dẫn với các chu kỳ giá. CEO Daniele Bernardi của công ty quản lý fintech Diaman Partners, tin rằng chu kỳ giá của chính BTC sẽ vượt qua ảnh hưởng của các nhà đầu tư tổ chức.
“Các tác nhân chính tham gia vào động lực thị trường của tiền điện tử là trader, vì vậy sự xuất hiện của các nhà đầu tư tổ chức có thể làm giảm biến động, nhưng tôi nghi ngờ rằng các mô hình chu kỳ mạnh hiện nay trong quá trình hình thành giá của Bitcoin sẽ gạt bỏ bất kỳ lực tương quan nào với các thị trường khác”.
Cũng cần nhớ rằng các yếu tố bên ngoài, chẳng hạn như giá điện, tính khả dụng và chi phí cho thiết bị khai thác cũng như các quy định phát triển đều ảnh hưởng đến giá Bitcoin.
Vì vậy, có vẻ như không có nhiều công ty sẽ có thái độ nhiệt tình với việc đầu tư vào BTC như MicroStrategy và có khả năng sẽ thực hiện thận trọng và đa dạng hơn nếu họ đầu tư vào tiền điện tử. Tuy nhiên, vụ việc mất điện ở Tân Cương, xóa sổ hàng nghìn tỷ đô la khỏi chỉ số S&P 500, có thể khiến họ suy nghĩ lại.
Còn về altcoin thì sao?
Mặt khác, điều gì sẽ xảy ra với phần còn lại của thị trường nếu Bitcoin trở nên tương quan chặt chẽ hơn với thị trường chứng khoán. Cho đến nay, thị trường tiền điện tử thường đi theo sự dẫn dắt của Bitcoin, mặc dù có thể có những ngoại lệ kỳ lạ.
Tuy nhiên, mối quan tâm của tổ chức đối với crypto không nhất thiết phải kéo dài quá xa trong bảng xếp hạng. Do đó, liệu có thể nhìn thấy một tương lai mà biến động giá trên thị trường altcoin ít tương quan hơn với Bitcoin, nhờ vào phân chia cơ sở nhà đầu tư giữa các cá nhân và tổ chức?
Nhà đầu tư thay đổi hướng đi ngay cả khi chỉ mới bắt đầu là lời giải thích đơn giản nhất cho lý do tại sao BTC không nhất thiết phải luôn hoạt động theo cách giống như trong các chu kỳ halving trước đó.
Tất nhiên, có thể có các yếu tố khác. Bất kể tương lai sẽ ra sao, hiện tại có vẻ như không thể phủ nhận BTC được liên kết chặt chẽ với thị trường toàn cầu theo cách chưa từng có trong suốt thời gian tồn tại của nó.